Virus HPV là gì? Nguyên nhân dấu hiệu và cách phòng ngừa

Virus HPV là gì? Đây là một trong những thắc mắc phổ biến hiện nay khi số ca nhiễm HPV – một loại virus lây truyền qua đường tình dục – ngày càng gia tăng. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, virus HPV còn liên quan đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư cổ tử cung, hậu môn, dương vật và vòm họng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về HPV là gì, nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa hiệu quả.

HPV là gì?

HPV (Human Papillomavirus) là tên viết tắt của một nhóm hơn 200 loại virus có khả năng gây nhiễm trùng da và niêm mạc ở người. Trong đó, khoảng 40 loại có thể lây truyền qua đường tình dục và ảnh hưởng trực tiếp đến bộ phận sinh dục, miệng hoặc họng.

Một số chủng HPV có nguy cơ cao gây ung thư, điển hình như HPV 16 và 18 – thủ phạm chính gây ung thư cổ tử cung. Ngược lại, các chủng HPV nguy cơ thấp như HPV 6 và 11 thường gây ra mụn cóc sinh dục hoặc sùi mào gà.

Nguyên nhân lây nhiễm HPV

Hiểu rõ nguyên nhân lây nhiễm sẽ giúp bạn phòng ngừa virus hiệu quả hơn. Sau đây là các con đường phổ biến dẫn đến lây nhiễm HPV:

Quan hệ tình dục không an toàn

Đây là con đường chính khiến HPV lây lan. Virus có thể lây qua quan hệ tình dục âm đạo, hậu môn hoặc bằng miệng với người đã nhiễm HPV, kể cả khi người đó không có triệu chứng rõ ràng.

Tiếp xúc da – da

Không cần đến giao hợp, virus HPV vẫn có thể lây truyền thông qua tiếp xúc da – da ở vùng sinh dục. Đây là lý do vì sao bao cao su dù giúp giảm nguy cơ nhưng không thể bảo vệ 100%.

Dùng chung đồ cá nhân

Một số trường hợp, HPV có thể lây qua việc dùng chung khăn tắm, đồ lót hoặc các vật dụng cá nhân khác với người nhiễm virus.

Truyền từ mẹ sang con

Phụ nữ mang thai bị nhiễm HPV có thể truyền virus cho con trong quá trình sinh thường. Tuy hiếm gặp nhưng trẻ sơ sinh có thể mắc bệnh u nhú thanh quản do HPV.

Dấu hiệu nhiễm virus HPV

Phần lớn người nhiễm HPV không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu sau có thể xuất hiện khi virus hoạt động mạnh:

Mụn cóc sinh dục

Là biểu hiện phổ biến nhất ở các chủng HPV nguy cơ thấp. Mụn cóc có thể nhỏ, mềm, màu hồng hoặc trắng, mọc riêng lẻ hoặc thành cụm quanh bộ phận sinh dục, hậu môn.

Sùi mào gà

Sùi mào gà là dạng phát triển nặng hơn của mụn cóc sinh dục, thường có hình dạng như mào gà, lan rộng nhanh và dễ tái phát.

Tổn thương tiền ung thư

HPV nguy cơ cao có thể gây tổn thương tiền ung thư ở cổ tử cung, âm đạo, dương vật, hậu môn hoặc họng. Các tổn thương này ban đầu không có triệu chứng, chỉ phát hiện được qua xét nghiệm tầm soát.

Ung thư

Nhiễm HPV lâu dài, không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung (phụ nữ), ung thư dương vật (nam giới), ung thư hậu môn, ung thư vòm họng ở cả hai giới.

Cách phòng ngừa virus HPV hiệu quả

Mặc dù HPV là loại virus phổ biến và dễ lây, nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng tránh bằng những biện pháp sau:

Tiêm vắc-xin HPV

Tiêm vắc-xin là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay. Có 3 loại vắc-xin chính là Cervarix, Gardasil và Gardasil 9, có tác dụng ngăn ngừa các chủng HPV gây ung thư và mụn cóc sinh dục. Nên tiêm vắc-xin HPV từ 9 – 26 tuổi, cả nam và nữ.

Quan hệ tình dục an toàn

Sử dụng bao cao su, hạn chế số lượng bạn tình và tránh quan hệ khi có dấu hiệu bất thường giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HPV và các bệnh lây qua đường tình dục khác.

Khám sức khỏe định kỳ

Đặc biệt với phụ nữ, nên thực hiện xét nghiệm Pap smear hoặc xét nghiệm HPV định kỳ để phát hiện sớm tổn thương cổ tử cung do HPV gây ra.

Giữ vệ sinh cá nhân

Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, không dùng chung đồ cá nhân và đảm bảo môi trường sống sạch sẽ cũng góp phần phòng chống lây nhiễm HPV.

Ai nên tầm soát và tiêm phòng HPV?

• Nữ giới từ 21 tuổi trở lên nên tầm soát Pap smear định kỳ 3 năm/lần. 
• Phụ nữ từ 30 tuổi trở lên nên làm xét nghiệm HPV cùng Pap smear 5 năm/lần. 
• Nam và nữ từ 9 – 26 tuổi nên tiêm phòng HPV để phòng ung thư và sùi mào gà. 
• Người có nhiều bạn tình hoặc hệ miễn dịch suy yếu cũng nên xét nghiệm định kỳ để phát hiện HPV.

HPV có điều trị được không?

Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu loại bỏ hoàn toàn virus HPV. Tuy nhiên, hệ miễn dịch của cơ thể có thể tự loại bỏ phần lớn virus sau vài tháng đến vài năm. Với những biến chứng như mụn cóc sinh dục hay tổn thương tiền ung thư, các bác sĩ có thể chỉ định:

• Điều trị tại chỗ bằng dung dịch đặc trị 
• Đốt điện, laser hoặc phẫu thuật cắt bỏ tổn thương 
• Theo dõi định kỳ các tổn thương cổ tử cung nếu chưa cần can thiệp
  

Kết luận

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ HPV là gì, nguyên nhân gây bệnh, các dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa hiệu quả. Đừng chủ quan với những triệu chứng nhỏ, vì HPV có thể âm thầm phát triển và gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sau. Hãy chủ động tiêm vắc-xin và kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.

Xem thêm: 

Yếu sinh lý: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Triệu chứng vô sinh ở nam – tìm hiểu nguyên nhân và điều trị