Viêm tinh hoàn là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở một hoặc cả hai tinh hoàn – cơ quan sản xuất tinh trùng của nam giới. Căn bệnh này không chỉ gây đau đớn, khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chức năng sinh sản nếu không được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng cũng như phương pháp chuẩn đoán và điều trị viêm tinh hoàn.
Nguyên nhân gây viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến nhất là do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Nhiễm khuẩn
Viêm tinh hoàn thường bắt nguồn từ vi khuẩn gây ra viêm đường tiết niệu hoặc viêm mào tinh hoàn.
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như lậu hoặc chlamydia cũng là nguyên nhân thường gặp, đặc biệt ở nam giới trong độ tuổi hoạt động tình dục mạnh.
Nhiễm virus
Virus quai bị là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tinh hoàn do virus, đặc biệt ở thanh thiếu niên sau tuổi dậy thì.
Khoảng 20–30% nam giới bị quai bị sẽ gặp biến chứng viêm tinh hoàn.
Tổn thương hoặc biến chứng y khoa
Tác động ngoại lực hoặc chấn thương vùng bìu có thể gây viêm.
Một số thủ thuật y tế như đặt ống thông tiểu không đúng cách cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng dẫn đến viêm tinh hoàn.
Triệu chứng của viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn thường khởi phát đột ngột và dễ nhận biết qua các triệu chứng điển hình sau:
Đau và sưng tinh hoàn, thường chỉ ở một bên nhưng có thể lan sang cả hai.
Cảm giác nặng ở bìu, bìu đỏ hoặc nóng.
Sốt, ớn lạnh, mệt mỏi toàn thân.
Tiểu đau, tiểu buốt, đôi khi có lẫn máu.
Đau khi quan hệ tình dục hoặc khi xuất tinh.
Trong một số trường hợp, hạch bẹn sưng to.
Việc nhận biết sớm các triệu chứng giúp chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như teo tinh hoàn hoặc vô sinh.
Chuẩn đoán viêm tinh hoàn
Để xác định tình trạng viêm tinh hoàn, bác sĩ sẽ tiến hành các bước khám và xét nghiệm sau:
Khám lâm sàng
Kiểm tra sưng, đau ở bìu và tinh hoàn.
Đánh giá mức độ đau, vùng lan truyền và tình trạng sốt.
Xét nghiệm nước tiểu
Giúp phát hiện vi khuẩn gây viêm nhiễm đường tiết niệu hoặc lây truyền qua đường tình dục.
Xét nghiệm máu
Kiểm tra dấu hiệu viêm nhiễm toàn thân.
Siêu âm bìu
Là phương pháp hình ảnh giúp xác định chính xác vùng viêm, loại trừ các tình trạng khác như xoắn tinh hoàn.
Cách điều trị viêm tinh hoàn
Việc điều trị viêm tinh hoàn cần tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh:
Điều trị bằng thuốc
Kháng sinh: Dùng trong trường hợp viêm do vi khuẩn. Thường sử dụng kháng sinh phổ rộng hoặc theo kết quả kháng sinh đồ.
Thuốc kháng viêm, giảm đau: Giúp giảm các triệu chứng đau nhức, sưng viêm.
Thuốc kháng virus: Trong trường hợp viêm tinh hoàn do virus quai bị, bác sĩ có thể chỉ định thuốc hỗ trợ điều trị.
Chăm sóc tại nhà
Nghỉ ngơi và tránh vận động mạnh.
Chườm lạnh vùng bìu để giảm sưng đau.
Nâng đỡ bìu bằng quần lót chuyên dụng.
Uống nhiều nước và tránh quan hệ tình dục cho đến khi khỏi hẳn.
Phẫu thuật (hiếm gặp)
Trong các trường hợp viêm tinh hoàn nặng dẫn đến áp-xe hoặc có biến chứng xoắn tinh hoàn, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp ngoại khoa.
Biến chứng nếu không điều trị kịp thời
Nếu không được điều trị đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:
Teo tinh hoàn: Mô tinh hoàn bị tổn thương và co nhỏ lại.
Giảm khả năng sinh sản, thậm chí vô sinh.
Tạo áp-xe tinh hoàn, có thể gây nhiễm trùng toàn thân.
Lây lan nhiễm trùng sang các bộ phận khác như tuyến tiền liệt, mào tinh hoàn.
Cách phòng ngừa viêm tinh hoàn
Để phòng tránh viêm tinh hoàn, nam giới nên:
Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su.
Tiêm phòng quai bị từ nhỏ.
Giữ vệ sinh cá nhân, đặc biệt là vùng kín.
Điều trị triệt để các bệnh lý viêm nhiễm liên quan như viêm niệu đạo, viêm mào tinh.
Tránh va chạm mạnh vào vùng bìu khi chơi thể thao.
Kết luận
Là bệnh lý nam khoa không hiếm gặp và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản nếu không điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm triệu chứng, chẩn đoán chính xác và điều trị đúng phương pháp là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả. Nam giới đừng ngần ngại đi khám khi thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở vùng bìu hoặc tinh hoàn để bảo vệ sức khỏe bản thân một cách tốt nhất.
Xem thêm:
Viêm bao quy đầu nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
Viêm tuyến tiền liệt: nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Viêm đường tiết niệu: nguyên nhân, chuẩn đoán và cách điều trị